Khoảng trên dừng bút - Ngân Giang

Khoảng trên dừng bút

Ngân Giang

Tố Như ơi, hỡi Tố Như!

   Hai trăm năm ấy, hoa vừa dậy hương,

Tơ đàn bỗng nổi cung thương

   Nghe đâu nửa khúc đoạn trường mới gieo.

Khóc mình qua tiếng khóc Kiều

   Muốn chi Lê, Nguyễn hai triều một thân

Tài hoa giữa lớp bụi trần

   Non xa bóng ngả, quán gần trăng soi.

Buồn nghe tiếng hạc lưng trời

   Cảo thơm lần giở, khóc người thuở xưa.

"Kiều nhi phận mỏng như tờ"

   Mà ai thân thế đã thừa long đong;

Bút hoa rỏ máu ròng ròng

   "Trăm năm để một tấm lòng từ đây"

Tung hoành khi bó hai tay

   Hùm thiêng ngã xuống, những ngày sa cơ...

Tố Như ơi, hỡi Tố Như!

   Đã đành tài trí, có thừa kinh luân,

"Bắt phong trần, phải phong trần"

   Từ thơ ấu đã mấy lần được vui?

Thung huyền đôi lá vàng rơi

   Nỗi mình xa cách, nỗi người điêu linh.

Quan nha đây đó hoành hành

   Lê dân ngơ ngác, triều đình thê lương.

Dễ buồn là khách văn chương

   Một ngày gác bút, đoạn trường bao năm!

Thì làm cái việc con tằm

   Dù cho ngọc trắng cát lầm phôi pha.

Riêng chi Lý, Đỗ không nhà

   "Lênh đênh đâu nửa cũng là lênh đênh"

Trăng soi chếch nửa cổng thành

   Trời khuya ngăn ngắt, một mình với thân.

Tố Như ơi, hỡi Tố Như!

   Mưòi năm đèn sách, một giờ khoa danh!

Vừa treo mảnh áo thí sinh

   Lại nhằm phải lúc triều đình đổi thay!

Ngai vàng ấy, tấm son này

   Mỉm cười khôn nhẽ, cau mày khó coi!

"Người yêu ta xấu với người"

   Thành xưa rêu phủ, bồi hồi rẽ cương.

Thế rồi từ đấy tha phương

   Áo dài xẻ vạt, ý hương càng nồng.

Lệnh trên hạ ngục bỗng dưng

   Hình hài khác thưở băng chừng lai kinh;

Còn đương u uất sự mình

   May người thân thuộc xót tình cứu ra.

Trăng gần lại chếch non xa

   Thác ghềnh là bạn, không nhà là thơ!

Tố Như ơi, hỡi Tố Như!

   Ai cùng lỡ chuyến sang đò mới hay,

Nói chi tài, mệnh xưa nay

   Dầu hao vẻ ngọc, bấc gầy ý thơ.

"Tưởng bây giờ là bao giờ"

   Tâm tư người trước, những ngờ người sa.

Chênh vênh, ôi mấy nhịp cầu

   Nữa mai ví có vì nhau khóc thầm!

Đêm nay khơi lại lư trầm

   Đọc Kim Kiều, giọt lệ đầm khăn thêu;

Ấy ai mặt nưóc cánh bèo

   Mà ai luỵ giữa hai triều vua quan!

Sông Tiền Đường để riêng oan

   Huyện Nghi Xuân gánh gươm đàn bơ vơ.

Tố Như ơi, hỡi Tố Như!

   Trông gương, còn ngấn lệ thừa đầy vơi.

Cuối thu 1965